Wat moet je als werkgever regelen als je een zwangere werknemer hebt?

Laatst bijgewerkt: 11 maart 2024

Wat moet je als werkgever regelen als je een zwangere werknemer hebt?

Heb je een zwangere medewerker? Dan zijn er heel wat regels die voor jou en je zwangere werknemer gelden. Zo moeten er zowel financieel als operationeel zaken geregeld worden. In dit artikel vertellen we je alles wat je als werkgever moet weten als je een zwangere werknemer hebt.

Plichten werkgever tijdens en na zwangerschap werknemer
De werkgever is verplicht om de gezondheid van de zwangere werknemer en haar kind te beschermen, zowel tijdens de zwangerschap als tijdens de borstvoeding, zodat de werknemer haar werk kan blijven doen. Tijdens en na de zwangerschap heeft de werkgever een aantal plichten:

• De werkgever moet de werknemer inlichten over de mogelijke gevaren die het werk meebrengt voor de werknemer en haar kind.
• De werkgever moet het werk aanpassen zodat de werknemer en haar kind geen gevaar lopen. Je moet er als werkgever bijvoorbeeld voor zorgen dat je werknemer geen zware dingen hoeft te tillen. Ook als een verloskundige adviseert dat de werknemer extra rusttijden nodig heeft, moet je dit advies opvolgen.

Rechten van de zwangere werknemer

• Kolfrecht; dit houdt in dat de werknemer het recht heeft om op het werk te kolven en borstvoeding te geven in een aparte kolfkamer die aan de richtlijnen voldoet. Tijdens het koken/borstvoeding geven, krijgt de werknemer gewoon doorbetaald. De werknemer heeft kolfrecht tot negen maanden na de bevalling.
• Extra pauzes met een maximum van een achtste deel van de werktijd
• Vrijstelling van overwerk en nachtdiensten
• Doorbetaling bij noodzakelijk zwangerschapsonderzoek tijdens werktijd, ook doorbetaling bij de reistijd hiervan

Ontslagbescherming
Ook goed om te weten is dat je een zwangere werknemer niet mag ontslaan in de periode dat ze zwanger is tot 6 weken na haar zwangerschapsverlof. In sommige gevallen mag je een zwangere werknemer wel ontslaan zoals bij faillissement. Het gaat erom dat ze niet ontslagen mag worden vanwege het feit dat ze zwanger is.

Zwangerschapsverlof
De zwangere medewerker heeft recht op minimaal 16 weken verlof dat wordt verdeeld over 6 weken zwangerschapsverlof en 10 weken bevallingsverlof. Bevallingsverlof gaat simpelweg in op de dag na de bevalling en zwangerschapsverlof gaat 4 tot 6 weken voor de uitgerekende datum in. De werknemer mag in principe bepalen wanneer dit ingaat maar vaak gebeurt dit in overleg. In het geval van een tweeling of meerling zwangerschap is het verlof minimaal 20 weken in plaats van 16 weken.

Zwangerschapsverlof bij een vroege of late bevalling
In het stukje hierboven beschreven we al dat het zwangerschapsverlof minimaal 16 weken is. Wanneer een werknemer eerder bevalt dan verwacht, krijgt zij na de dag van de bevalling nog 16 weken verlof minus het aantal dagen of weken verlof dat ze voor de bevalling al had.
Wanneer een werknemer bijvoorbeeld al 2 weken verlof heeft gehad en daarna is bevallen, heeft zij nog recht op 14 weken bevallingsverlof.
Wanneer een werknemer bevalt na de uitgerekende datum, heeft zij recht op een langer verlof. Het bevallingsverlof (het verlof vanaf de dag na de bevalling) is namelijk altijd minimaal 10 weken.
Een werknemer die 5 weken voor de uitgerekende datum met verlof is gegaan en pas na 9 weken bevalt, heeft al 9 weken verlof gehad en krijgt daarna nog 10 weken bevallingsverlof. In plaats van 16 weken heeft zij dan recht op 19 weken verlof.

Wie betaalt het zwangerschapsverlof?
Als werkgever betaal je het loon van je werknemer gewoon door en als werkgever vraag je de zwangerschaps- en bevallingsuitkering aan. Dit is gelijk aan 100% van het dagloon van je werknemer, maar niet meer dan het maximum dagloon. Het maximum dagloon is sinds 1 januari 2023 gelijk aan 256,54 per dag en dit bedrag kan per half jaar veranderen.

Andere soorten verlof
Naast het zwangerschapsverlof zijn er ook nog meer soorten verlof die een rol spelen rondom de zwangerschap:
-Calamiteitenverlof: Op de dag(en) van bevalling kan de partner gebruikmaken van calamiteitenverlof. De werkgever moet dan 100% van het loon doorbetalen.
-Geboorteverlof: Dit verlof is voor de partner en wordt ook wel partnerverlof of vaderschapsverlof genoemd. Geboorteverlof is gelijk aan eenmaal het aantal uren dat de medewerker normaal per week werkt. Dus wanneer iemand standaard 32 uur per week werkt krijgt hij/zij 32 uur geboorteverlof. Tijdens het geboorteverlof betaalt de werkgever het loon van de partner volledig door.
-Aanvullend geboorteverlof: De partner kan ook nog kiezen om gebruik te maken van aanvullend geboorteverlof. Dit is maximaal 5 keer het aantal uren dat de medewerker normaal per week werkt. Tijdens dit verlof ontvangt de partner een uitkering van 70% van het UWV. Als werkgever hoef je niks te betalen. Dit verlof moet opgenomen worden door de partner binnen 6 maanden na de geboorte van het kind.
Ouderschapsverlof: Het ouderschapsverlof houdt in dat beide ouders in de eerste 8 jaar na de geboorte van hun kind, recht hebben op verlof gelijk aan 26 keer hun wekelijkse arbeidsduur. Tijdens de eerste 9 weken ouderschapsverlof krijgen ouders een uitkering van het UWV van 70% van hun inkomen. De andere weken verlof zijn niet betaald tenzij er iets anders in de cao staat. Tijdens het ouderschapsverlof hoef je als werkgever dus geen loon door te betalen behalve als daar andere afspraken over zijn gemaakt in de cao van je bedrijf branche.

Er zijn dus heel wat regels rondom de zwangerschap van een zwangere werknemer. Over het algemeen komt het erop neer dat de werkgever verplicht is om de zwangerschap mogelijk te maken voor de werknemer. Uiteindelijk is het ook in het eigen belang van de werkgever om te zorgen voor een goede gezondheid van de zwangere of bevallen werknemer. Door een zwangere werknemer tijd te geven om te rusten en werkstress weg te nemen is de kans ook minder groot dat ze vaak zal verzuimen of langere klachten overhoudt.

Gerelateerde artikelen