Hoe kan ik gebruik maken van de zelfstandigenaftrek?

Laatst bijgewerkt: 22 februari 2024

Hoe kan ik gebruik maken van de zelfstandigenaftrek?

Ben jij zelfstandige? Dan heb je misschien recht op de zelfstandigenaftrek. De zelfstandigenaftrek is een hele belangrijke aftrekpost voor ondernemers voor de inkomstenbelasting.

Voorwaarden
Je hebt recht op de zelfstandigenaftrek als je voldoet aan de volgende voorwaarden:

• Je bent ondernemer voor de inkomstenbelasting. Je hebt dus een eenmanszaak of VOF en geen BV.
• Je voldoet aan het urencriterium.

Hoeveel zelfstandigenaftrek krijg je?
Het bedrag van de zelfstandigenaftrek verandert per jaar. Het bedrag wordt door de overheid per jaar afgebouwd en dit wordt deels gecompenseerd met een verhoogde heffingskorting. De zelfstandigenaftrek mag worden afgetrokken van je belastbaar inkomen. Voor alle jaren geldt dat ondernemers die aan het begin van het kalenderjaar de AOW-leeftijd hebben bereikt, 50% van de zelfstandigenaftrek mogen aftrekken.

2022: De zelfstandigenaftrek bedraagt 6.310 euro voor ondernemers onder de AOW-leeftijd. In 2022 is het belastingvoordeel beperkt met een maximaal belastingtarief van 40%. Wanneer je inkomen in een hoger belastingtarief valt van bijvoorbeeld 49,5% mag je het bedrag aftrekken voor een tarief van 40%.
2023: De zelfstandigenaftrek bedraagt 5.030 euro voor ondernemers onder de AOW-leeftijd. In 2023 is het belastingvoordeel beperkt met een tarief van 36,93% (het tarief van schijf 1).
2024: De zelfstandigenaftrek bedraagt 3.750 euro voor ondernemers onder de AOW-leeftijd. In 2024 is het belastingvoordeel ook beperkt met het tarief van schijf 1: 36,97%.

Voor alle jaren geldt dat de zelfstandigenaftrek niet meer mag zijn dan de winst van je onderneming, tenzij je in aanmerking komt voor de startersaftrek. Dan geldt deze beperking niet.

Voorbeeld 1 in 2023: Je bent 33 jaar, je voldoet aan alle voorwaarden en je hebt een inkomen van 70.000 euro in het jaar 2023 waardoor je in de hoogste belastingschijf van 49,5% valt. Je hebt de AOW-leeftijd nog niet bereikt dus voor jou is de aftrek 5.030 euro. Over die 5.030 euro zou je eigenlijk €5.030 * 49,5% = €2.490 belasting betalen. Je belastingvoordeel is iets lager dan €2.490 omdat je belastingtarief van 49,5% hoger is dan het maximum van 36,93%. Je krijgt daarom een belastingvoordeel van €5.030 * 36,93% = €1.858.

Voorbeeld 2 in 2023: Je bent 80 jaar, je voldoet aan alle voorwaarden en je hebt een inkomen van 15.000 euro in 2023 waarover je het laagste belastingtarief van 19,03% betaalt. Je hebt de AOW-leeftijd bereikt, dus jouw zelfstandigenaftrek bedraagt 50% van 5.030 euro en dat is 2.515 euro. €2.515 * 19,03% = €479 belastingvoordeel.

Verrekenen van niet gerealiseerde zelfstandigenaftrek
Zoals hierboven al is beschreven, mag de zelfstandigenaftrek in een bepaald jaar niet hoger zijn dan de winst in dat jaar (tenzij je in dat jaar ook in aanmerking komt voor de startersaftrek). Het stukje zelfstandigenaftrek dat je niet kan gebruiken omdat je winst te laag is, noemen we niet gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Dit bedrag kun je in de volgende 9 jaar verrekenen in je aangifte inkomstenbelasting. In het jaar waarin je de niet gerealiseerde zelfstandigenaftrek verrekend, moet je voldoen aan het urencriterium.

Voorbeeld:
In 2023 is je winst vóór zelfstandigenaftrek €4.000.
Je hebt recht op een zelfstandigenaftrek van €5.030.
De zelfstandigenaftrek mag niet hoger zijn dan je winst dus in dit geval is je zelfstandigenaftrek voor het jaar 2022 beperkt tot €4.000.
De winst na zelfstandigenaftrek is €0.
Je hebt in 2022 dan een niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek
van €5.030 - €4.000 = € 1.030.

In 2024 is je winst vóór zelfstandigenaftrek €10.000.
Je hebt recht op een zelfstandigenaftrek van €3.750.
De winst na zelfstandigenaftrek is € 6.250.
Er is in 2024 voldoende ruimte om de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek uit 2023 te verrekenen.
Na het verrekenen blijft er een winst over van € 6.250 - €1.030 = € 5.220.
Het restant van je niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek is nu €0.

Hoe vraag ik de zelfstandigenaftrek aan?
De zelfstandigenaftrek hoef je niet aan te vragen. Bij de aangifte van de inkomstenbelasting krijg je een aantal vragen die bepalen of je recht hebt op deze aftrek. Als je hier recht op hebt, wordt automatisch de zelfstandigenaftrek van je winst afgetrokken.

De zelfstandigenaftrek is dus super fijn om gebruik van te maken. Het is daarom belangrijk dat je probeert het urencriterium te halen. Meer informatie over het urencriterium lees je hier. 

Gerelateerde artikelen